موزه و خانه مقدم

موزه و خانه مقدم در یکی از پرهیاهوترین خیابانهای شهر موزه‌ای قرار دارد که وقتی وارد می‌شوید گویی در یک نقطه خوش آب و هوای خارج از شهر هستید به دور از سروصدا، این خانه نه تنها برای اشیای تاریخی اش دیدنی است بلکه برای نوع ساختمان و همچنین معماری چشمگیر و زیبایش قابل توجه می باشد. موزه مقدم تهران در خیابان امام خمینی حد فاصل خیابان شیخ هادی و ولیعصر تهران قرار دارد.

موزه و خانه مقدم متعلق به احتساب الملک یکی از درباریان دوره ی قاجار است. که فرزندش محسن مقدم آن را تبدیل به موزه مقدم کرده است. دکتر محسن مقدم که دانش آموخته فرانسه در رشته‌های نقاشی و باستان‌شناسی بوده است در سال ۱۳۱۵شمسی با همسر فرانسوی اش به وطن خود ایران بازگشت، و در همان خانه پدری ساکن شد. او به دلیل فعالیت های هنری و باستان‌شناسی اقدام به جمع آوری آثار زیبای تاریخی و هنری کرد و تمامی این مجموعه‌ها را مانند کاشی، قطعات سنگی که به صورت مجسمه ستون و… در جای جای خانه و حیاط به نوعی سنتی تاریخی و زیبا کار کرده است.
این خانه با مساحت ۲۱۱۷ متر مربع شامل سه حیاط بیرونی و اندرونی و همچنین سرایداری است که هر کدام از این حیاطها دارای ساختمان ها و ویژگی های خاص خود هستند حیاط بیرونی شامل: ساختمان بیرونی یا تابستانی، اتاق پیشخوان، اتاق پذیرایی، کتابخانه و حوضخانه است و در ضلع غربی ساختمان اربابی یا برج این ساختمان در زمان حیات دکتر محسن مقدم با کمک دکتر ابوالقاسمی یکی از شاگردان ایشان در سال ۱۳۴۵ ساخته شده است که به صورت قلعه‌های قرون وسطی اروپا ساخته شده است.در این برج اتاق هایی است با نام های اتاق استحمام، اتاق کدخدا، اتاق صدف، اتاق تدخین که اتاق صدف با انواع صدفهای دریایی تزئین یافته. در قسمت شمالی ساختمان اربابی ایوان قاجار قرار گرفته است که این ایوان با کاشی های دوره زندیه و همچنین قاجاریه تزئین شده است و یکی از زیباترین تزئینات در این ایوان حوض مرمر کوچکی است که متعلق به حمام فتحعلی شاه قاجار می باشد که آب از فواره آن خارج می‌شود و توسط جوی آبی به استخر می ریزد که گویا نمای استخر نیز اقتباسی از استخر کاخ الحمرا در اسپانیا بوده.
در انتهای غربی ضلع شمالی، گلخانه واقع است که با کاشی های لعابدار با نقوش زیبای گل و گیاه تزئین شده است. ضلع شرقی این حیاط دیوار تجدد نام دارد که دو حیاط بیرونی و اندرونی را از هم جدا کرده. این دیوار از چند ستون که شبیه به ستونها و مجسمه‌های کاخ چهلستون اصفهان می باشد تشکیل شده و این ستونها به هنگام تخریب کاخ خواهر ناصرالدین شاه توسط دکتر مقدم به این مکان منتقل شده است.
حیاط اندرونی؛ در ضلع شمالی این حیاط ساختمانی واقع است که دارای زیرزمین، اتاق قاجار یا سالن زمستانی، ایوان و اتاق نشیمن می‌باشد که هر کدام از این قسمتها دارای تزئینات خاص از جمله کاشیکاری و آینه‌کاری های زیبا و بی نظیری است و بالاخره حیاط سرایداری که مطبخ و محل سکونت مستخدمین در آن واقع بوده است و اکنون محل استقرار دفتر و امور اداری این موزه می باشد.
در سال ۱۳۵۱ش دکتر مقدم که خود استاد ممتاز دانشگاه تهران بود این خانه را به همراه کلیه اشیاء و آثار نفیس وقف دانشگاه تهران کرد. او درسال ۱۳۶۶ فوت کرد و در سال ۱۳۶۹ پس از فوت همسرش خانم سلما این خانه مستقیماً زیر نظر تولیت دانشگاه تهران قرار گرفت.