قلعه ماران (قلعه میران یا قلعه موران یا دژ تاکی)
قلعه ماران (قلعه میران یا قلعه موران یا دژ تاکی) قلهای به ارتفاع ۲۴۳۰ متر است که در ۱۲ کیلومتری جنوب رامیان قرار گرفته، از نقاط دیدنی و باشکوه با چشمانداز جالب و زیبا است. در بالای این قله زمینی مسطح به مساحت ۳ کیلومتر مربع قرار دارد که در طول تاریخ، مرکز برخی حکومتها بوده به عنوان مثال گفته میشود که قلعه ماران یکی از شهرهای اصلی هیرکانیا در زمان اشکانیان بوده است. همچنین این قلعه به دلیل موقعیت مناسب، دژی محکم جهت پناه گرفتن بود.
تاریخچه
قلعه ماران (قلعه میران یا قلعه موران یا دژ تاکی)
رامیان
قلعه میران یا قلعه موران یا قلعه ماران یا دژتاکی قله ای به ارتفاع ۲۴۳۰ است متر که در جنوب غرب شهر رامیان واقع شده است در بالای این قله زمینی مسطح به مساحت ۳ کیلومتر مربع قرار دارد که در طول تاریخ پایتخت و مرکز برخی حکومت ها بوده است که از مهمترین ان ها می توان به پایتخت ییلاقی سلسله اشکانیان اشاره کرد . همچنین کتب فراوانی در خصوص تاریخ قلعه میران مطالبی نگاشته اند که در ذیل به برخی از انها اشاره می شود :
۱- ابت در سال ۱۲۶۰ه.ق در باره موران قلعه می نویسد: موران قلعه ، کوه بلندی است در طرف شرقی استرآباد و هشت فرسنگی آن. بالای آن قلعه خرابه ایست که زندانی و چاهی و اراضی کشت دارد. دسترسی به قلعه از راهی باریک است می گویند در موران قلعه محمد زمان خان-یکی از حکام محلی دوران فتحعلی شاه- تمام سران ایل قاجار را زندانی کرد و برادر خود-رحیم خان-را مامور ایشان نمود و اعلان استقلال داد.فتحعلی شاه سربازانی به فرماندهی حسین خان –پدر حاکم امروزی(۱۲۶۰)استرآباد-به این قلعه فرستاد. ساکنان استرآباد او را اسیر کردند و به دست سربازان رحیم خان دادند.
۲- رابینو در باره قلعه موران می نویسد: قلعه ماران در کوه ماران(=ایلان)از کوههای رامیان در میان چمنزاری واقع است. راه باریکی به آن منتهی می شود. در مقابل مهاجمان به آسانی قابل دفاع است
۳- نصیرالکتاب نقل می کند که محمد حسن خان جلایر خود را فرمانروای دشت گرگان نموده و اعلان استقلال داده بود. موقعی که حکومت مرکزی برای سرکوبی او لشکر فرستاد به قلعه ماران کوه پناه برد.
۴- در تاریخ اشکانیان تالیف محمد حسن خان اعتمادالسلطنه آمده است که سلاطین اشکانی شش ماه از سال را در تیسفون سر می کردند و شش ماه دیگر را در ییلاقات طبرستان و مازندران و شاه کوه و استرآباد بودند.
۵- سایکس مدعی است که قلعه ماران. همان پایتخت دوم اشکانیان است که تیرداد ساخته و آن را دارا نامیده که همان داریون یونانیان است.
۶- همچنین گریگوری ملگونوف در بیان ثروت کوهستان های استرآباد اشاره به کوه قلع ماران در شرق فندرسک دوازده فرسنگی فندرسک که حاوی قلع و مس است می کند.
۷- سعیدی مولف کتاب رامیان و فندرسک در باره قلعه ماران(=موران)می نویسد. کوه قلعه ماران بلندترین کوههای بخش رامیان و گرگان است. سر کوه مسطح و مرتع گاو و گوسفند است و چشمه آبی بر سر کوه است که مورد استفاده دامداران است. گندم های ذخیره امیر خان سردار- برادر محمد زمانخان که در چاههایی که در قله است همانند ذغال تا امروز باقی است.