اکوتوریسم و طبیعت گردی
اکوتوریسم و طبیعت گردی یکی از پر طرفدارترین و پرنشاط ترین نوع گردشگری است. طبیعت گردی به هر نوع سفر به مکان های طبیعی گفته می شود و در واقع پایه و اساس این نوع گردشگری، طبیعت و زیبایی های آن است.
یکی از رایج ترین ، بارزترین و البته پرطرفدارترین انواع گردشگری، طبیعت گردی است. طبیعت گردی به هر نوع سفر به مکان های طبیعی اطلاق می شود و در واقع پایه و اساس این نوع گردشگری، طبیعت است که به آن گردشگری بر پایه طبیعت و یا گردشگری طبیعت گرا نیز گفته می شود.
برخی به اشتباه طبیعت گردی را با اکوتوریسم هم معنی می دانند و اکوتوریسم و طبیعت گردی را یک نوع سفر می دانند. در واقع، طبیعت گردی خود انواع مختلفی دارد و در گروه های متنوعی دسته بندی می گردد که اکوتوریسم یکی از آن هاست. بنا بر تعریف انجمن بین المللی بوم گردشگری (International Ecotourism Society) اکوتوریسم یا بوم گردشگری سفری مسئولانه به نواحی طبیعی است که به حفظ محیط زیست و پایداری رفاه مردم محلی ساکن ان محل منجر شود.
اکوتوریسم از دو واژه اکولوژی و توریسم مشتق شده است: اکولوژی بنا به تعریف جانور شناس معروف آلمانی Ernest Haeckel به مجموعه دانش مرتبط با طبیعت، یعنی بررسی کلیه روابط بین جانوران با محیط ارگانیک و غیر ارگانیک آن ها گفته می شود که این رابطه ممکن است خصمانه یا دوستانه باشد و به طور غیر مستقیم و یا مستقیم یا صورت بگیرد؛ توریسم هم به نقل از سازمان جهانی جهان گردی پدیده ای اجتماعی، تجاری و فرهنگی بوده که مستلزم جابجایی مردم به مکانی غیر از محل سکونت و کار خود است.
ویژگی های اکوتوریسم
اکوتوریسم غالبا در منطقه ای کم دست خورده ،بکر و نامسکون اتفاق می افتد و اکوتوریست ها به گشت و گذار و تماشای جلوه های ویژه طبیعت (هوای پاک ، گونه های نادر جانوری و گیاهی و دیگر خصیصه های بوم شناختی) می پردازند. البته اکوتوریسم علاوه بر این رابطه تنگاتنگ با طبیعت دارای چهار ویژگی عمده دیگر نیز هست:
اول پیوند با فرهنگ
تقریباً تمامی سطح کره زمین شواهدی از روابط انسانی ،حضور و فعالیت انسانی را در خود دارد که در هر کجای دنیا متفاوت است و فرهنگ مربوط به آن منطقه را معرفی می کند. شناخت و تشخیص فرهنگ ها، یکی از اهداف و موضوعات جذاب برای اکوتوریست است. این شناخت و تشخیص ، از طرق مختلف به ویژه از طریق ارتباط با افراد محلی و کمک بومیانی که همواره با طبیعت هم زیستی دارند صورت می پذیرد.
دوم یادگیری و آموزش
این ویژگی به گفت و گو ، تعامل و ارتباطی که بین اکوتوریست، محیط زیست و افراد محلی یک منطقه ایجاد می شود اشاره دارد.
سوم پایدار بودن
پایدار بودن در مفهوم اکوتوریسم به این معناست که این فعالیت گردشگری بایستی کم ترین میزان اختلال و تخریب ممکن را برای محیط طبیعی و فرهنگی خود به دنبال داشته باشد.
چهارم ارتقا رفاه مردمان جامعه محلی- بوم گردشگری بر پایه مشارکت، مالکیت و ایجاد فرصت اقتصادی برای مردم محلی (مردمی که درون و یا پیرامون مقصد گردشگری زندگی می کنند) استوار است و در واقع باید ابزاری باشد برای حفاظت و بالا بردن سطح کیفی جامعه محلی.