رودگردی و یا رفتینگ

رودگردی و یا رفتینگ (Rafting) که  به معنی کلک سواری یا قایقرانی در رودخانه‌های خروشان (White Water Rafting) هست. این فعالیتی ورزشی، توریستی و تفریحی می‌باشد که بسیار جذاب و هیجان‌انگیز بوده و یکی از بهترین نمونه‌های سفرهای و تور ها اکو توریستی، توریسم ماجراجویانه و ورزشی در جهان هست. رفتینگ یکی از پرطرفدارترین شاخه‌های گردشگری بوده و شرکت های بسیاری در سراسر دنیا به صورت تخصصی اقدام به طراحی و اجرای این‌گونه تور ها و سفرها می‌نمایند. با توجه به اینکه اجرای سفرهای رودخانه‌ای بسیار دشوار و تخصصی بوده و مخاطرات بسیاری گردشگرها و ماجرا جویان را تهدید می‌کنند، لذا برگزارکنندگان این‌گونه سفرها می‌بایست در این زمینه متخصص بوده و راهنمایان این‌گونه سفرها می‌بایست سال‌ها تحت تعلیم باشند تا بتوانند از عهده اجرای آنها به نحو مطلوب برآیند.

در رودگردی مسافران سوار بر قایق‌های مخصوص رفتینگ ضمن لذت بردن از هیجان رویارویی با امواج رودخانه‌ها، از میان کوه‌ها، جنگل‌ها، مزارع، دشت‌ها، روستاها و … گذر  کرده و به تماشای این مناظر زیبا می‌نشینند که با هیچ وسیله دیگری میسر نیست.

به رودخانه‌های خروشان “آب سفید” یا White Water می‌گویند. دلیل ذکر آب سفید این است که در قسمت‌های خروشان رودخانه آب کف کرده و به رنگ سفید دیده می‌شود.

رفتینگ چیست و چه تأثیری بر محیط زیست دارد؟

درباره ی رودگردی باید گفت که فعالیتی مهیج،تفریحی ، ورزشی و ماجراجویان است و در طبیعت انجام می‌شود. لذا فعالیتی اکو توریستی بوده که گردش گر ماجراجویانه و ورزشی را در دل خود دارد و از تمام اصول اکو توریسم تبعیت می‌کند. همان‌گونه که می دانیم “اکو توریسم یعنی سفر مسئولانه به محیط‌های طبیعی که باعث حفاظت از محیط طبیعی می شود و نفع جوامع محلی را در بر داشته باشد.

در این رشته مسافران به نحو زیر به اصول اکو توریسم احترام می‌گذارند:

۱٫ همه مسافران آگاهانه و مسئولانه به محیط طبیعی سفر می‌کنند (محیط موردنظر رودخانه، ساحل و دشت های اطراف رود خانه و در کل منطقه پیرامون رودخانه است).
۲٫ باعث حفاظت از محیط طبیعی و بکر منطقه و آلوده نکردن محیط‌ زیست می‌شود. یعنی نه‌تنها به محیط طبیعی احترام  می گذارند و آن را آلوده نمی‌کنند بلکه زباله‌های دیگران را نیز از داخل و یا اطراف رود خانه جمع آوری کرده و در عمل به سایر گردشگران و افراد محلی حفاظت از محیط‌ زیست را نیز آموزش می‌دهند.

۳٫باعث اشتغال زایی و کسب درآمد برای افراد محلی شده و به رشد اقتصادی جامعه محلی کمک می‌نمایند. کادر اجرایی رفتینگ شامل راهنمایان قایقرانی، گروه تدارکات،امدادگران، آشپز و …  از جامعه محلی (جامعه میزبان) می‌باشند و هزینه‌های پرداختی توسط مسافران به طور مستقیم به رشد اقتصاد محلی ان منطقه کمک کرده و همچنین به طور غیرمستقیم باعث حفاظت از محیط می‌شود. یعنی برگزارکنندگان محلی به خاطر شغل و درآمد خود به حفاظت از محیط طبیعی اطراف محل کار خود کمک می‌کنند.

۴. باعث ایجاد آگاهی‌های فرهنگی و محیطی و احترام می‌شوند. توریست‌ها و گردش گران با حضور خود در مناطق طبیعی و جمع‌آوری زباله‌ها به‌صورت عملی حفاظت از طبیعت و مبارزه با آلودگی را آموزش داده و نیز به فرهنگ، باورها و اعتقادات جامعه میزبان احترام می‌گذارند. و از سویی دیگر  آگاهی شان نسبت به نحوه زندگی و باورهای دینی و فرهنگی جامعه محلی بیشتر
می‌شود.

۵٫ توریست‌ها به فرهنگ، اعتقادات و باورها، حساسیت‌های اجتماعی و سیاسی احترام می‌گذارند.

همان‌گونه که مشخص است در تور ها و سفر های رفتینگ علاوه بر ایجاد تجربه مثبت هم برای جامعه میزبان و هم برای توریست ، هزینه‌های پرداختی صرف بهبود کیفی زندگی مردم محلی و
حفاظت از محیط طبیعی نیز می‌شود و دیگر نیازی به صرف هزینه های هنگفت جهت حفاظت از مناطق زیبای طبیعی نمی‌باشد.

نحوه ی اجرای رفتینگ

در این رشته تفریحی-ورزشی، راهنمایان می‌بایست بسیار مجرب و توانا بوده، دوره‌های تخصصی و دشوار مختلفی را گذرانده، در هدایت قایق‌ها بسیار مسلط و کارشان بی نقص باشد. به علاوه امکانات و تجهیزات ایمنی و ورزشی بسیاری در این فعالیت مورد استفاده قرار می‌گیرد، لذا نیازی به ورزشکار بودن و یا مهارت داشتن گردش گران و توریست ها نمی‌باشد. هر شخصی که دوستدار هیجان و رفتینگ است می‌تواند به عنوان عضوی از تیم قایقرانان با استفاده از تجهیزات ویژه و با اتکای به مهارت راهنما این کار را تجربه نماید. به همین دلیل رودگردی یا رفتینگ روز به روز طرفداران بیشتری پیدا می‌کند.

هیجان رفتینگ بستگی به درجه خروشان بودن امواج رود خانه ها دارد (از درجه ۱ تا ۶) که البته نوع امواج، سطح آب، سرعت آب ، ساحل رودخانه و حتی عمق آب نیز در میزان هیجان تأثیر گذار است. امواجی با درجات بین ۱ تا ۴ مناسب کار توریستی بوده چون درجات ۵ و ۶ بسیار خطرناک می‌باشند. در بسیاری از موارد قایق ها واژگون شده و مسافران می‌بایست مسیری را در آب شنا کنند. لذا نقش تجهیزات و نیز تجربه قایقرانان در این فعالیت بسیار مشخص و بارز است.

گردش گران در اولین تجربه‌های خود معمولاً  امواجی با درجات یک و دو را تجربه می‌کنند و در تجربه‌های بعدی دوست دارند با امواجی با درجه سختی بیشتر دست و پنجه نرم کنند چرا که دیگر امواج کوچک برایشان ارضا کننده نیست و به دنبال هیجان بیشتر در رودخانه خروشان تر هستند.

رفتینگ به عنوان فعالیتی اکو توریستی باعث رشد اقتصادی و فرهنگی معجزه آسایی در بسیاری از کشورهای دنیا نظیر هند و ترکیه و نپال شده است. چرا که بیشتر رودخانه‌ها در مناطق صعب‌العبور و کوهستانی واقع شده یعنی مناطقی که قابلیت پذیرش هیچ نوع گردشگری را نداشته و رفتینگ تنها گزینه ممکن بوده و باعث اشتغال بسیاری از روستاییان به عنوان راهنما، آشپز، مسئول تدارکات، راننده ، باربر و … شده است.